"We are all privileged to have known such a fine man, a historical personage almost bigger than life. He was a fine and trusted friend."

In memoriam: Tom Gehrels (1925 - 2011)



Tom Gehrels tijdens een bezoek in Nederland in februari 2009.


12 juli 2011

Zojuist bereikte mij het afschuwelijke bericht dat mijn goede vriend Tom Gehrels is overleden. Tom, een Nederlandse sterrenkundige die in de jaren vijftig van de vorige eeuw naar de Verenigde Staten emigreerde, was een van de markantste astronomen van onze tijd. Ondermeer was hij de leidende onderzoeker van de fotopolarimeters van de twee Pioneers, die de eerste foto's van dichtbij van Jupiter en Saturnus maakten.



Tom Gehrels in 1974 tijdens een persconferentie over de aankomst van Pioneer 11 bij Jupiter. Foto: NASA Ames Research Center

In 1983 startte hij het Spacewatch Project, waarmee in de buurt van de aarde komende planetoïden konden worden opgespoord. Al eerder had hij fotografische surveys gemaakt met de Schmidt-telescoop van Mount Palomar, waarop het Nederlandse astronomenechtpaar Kees van Houten en Ingrid van Houten-Groeneveld meer dan vierduizend gewone planetoïden ontdekte.



Tom Gehrels in 1991 bij zijn Spacewatch-telescoop.

Na al sinds 1974 met hem te hebben gecorrespondeerd, zocht ik hem in 1991 eindelijk op in Tucson, Arizona. Sinds die tijd onderhielden we frequent (e-mail) contact, waarbij Tom een beetje op de hoogte bleef van alle gebeurtenissen in Nederland, van de Olympische spelen tot Koninginnedag, en van de eerste sneeuwval tot herinneringen aan Dolle Dinsdag. Tom was in zijn jonge jaren verzetstrijder geweest en had nog steeds een bijzondere belangstelling voor de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog.

Samen met Tom en Ingrid van Houten-Groeneveld ging ik ook planetoïden vernoemen. Daaronder waren vele historische of in onze tijd bekende Nederlanders, maar ook verzetstrijders zoals Hannie Schaft en de helpster van de familie van Anne Frank, Miep Gies.

Tom was een zeer bijzondere en gedreven onderzoeker. Ook was hij een kleurrijk en hartelijk mens. Het was een groot voorrecht dat mijn vrouw, zoon en ik hem onze vriend mochten noemen. We zullen hem intens missen.

Andere vrienden en collega's van hem over zijn heengaan:

"We are all privileged to have known such a fine man, a historical personage almost bigger than life. He was a fine and trusted friend." - Bob McMillan.

"He was one of a kind. They threw away the mold when they made him." - Michael Drake.

Tom Gehrels en zijn onderzoek:

Necrologieën:

Carl Koppeschaar


Terug naar ASTRONET's home page