DONALD DUCK TUSSEN DE STERREN

Planetoïde nummer 12410 vernoemd naar 's werelds beroemdste eend




De baan van planetoïde (12410) Donald Duck in ons zonnestelsel.


Astronet, 29 september 2010

Oom Donald snatert voor altijd aan de sterrenhemel. Een planetoïde die tot voor kort als nummer 12410 bekend stond, heet voortaan Donald Duck, uit waardering voor het leesplezier dat jong en oud al jarenlang beleven aan de avonturen van de beroemdste inwoner van Duckstad. Dat heeft professor Karel Scharrekop van de Duckstadse Sterrenwacht bekendgemaakt.

De planetoïde werd ontdekt door de Italliaanse astronomen Piero Sicoli en Pierangelo Ghezzi van het Osservatorio Astronomico Sormano, gelegen op de Colma del Piano 40 km ten noorden van Milaan. De vernoeming werd op 23 september 2010 door de Internationale Astronomische Unie bekrachtigd.



De publicatie van de vernoeming van Donald Duck in Minor Planet Circular M.P.C. 72199 van 23 september 2010.

Planetoïde (12410) Donald Duck beweegt zich op een afstand van 304 miljoen tot 423 miljoen kilometer van de zon in de ruimte tussen de planeten Mars en Jupiter. Een planetoïde bestaat meestal uit rotsachtig materiaal en kan in omvang verschillen van een kleine kei tot een heuse miniplaneet met een diameter van 1000 kilometer. De diameter van planetoïde Donald Duck bedraagt naar schatting 4,3 kilometer. De naar de wereldberoemde eend vernoemde ruimterots draait in 3 jaar, 9 maanden en 13 dagen om de zon.

Officiële beschrijving:

(12410) Donald Duck = 1995 SM3

Discovered 1995 Sept. 26 by P. Sicoli and P. Ghezzi at Sormano.

Donald Duck, the famous character of Walt Disney's cartoons, has amused generations of children and adults alike.

Donald Duck is niet de enige stripfiguur die een planetoïde naar zich vernoemd heeft gekregen. Eerder werden al planetoïden toegekend aan Bianca Castafiore, de 'Milanese nachtegaal' in het Kuifje-album De juwelen van Bianca Castafiore, Asterix, Obelix en recentelijk ook aan de druïde Panoramix en het hondje Idefix, deze laatste vier uit de de stripreeks Asterix van de Franse tekenaar Albert Uderzo en scenarioschrijver René Goscinny.

Achtergrondinformatie

Planetoïden zijn rotsblokken van meters tot vele kilometers in middellijn die in banen om de zon bewegen. De meeste cirkelen in de ruimte tussen Mars en Jupiter. Een enkeling doorloopt een langgerektere baan en kan langs de aarde scheren. Soms botst een planetoïde op de aarde en vormt dan een bedreiging voor het leven. Zo maakte 65 miljoen jaar geleden de inslag van een kilometers grote planetoïde een einde aan het tijdperk van de dinosauriërs.

Hoewel van iets meer dan een kwart miljoen planetoïden de banen goed bekend zijn, dragen slechts 16.514 een naam (stand 23 september 2010) een naam. Het is aan de ontdekkers om ‘hun’ object te ‘dopen’ - iets dat vaak op voordracht van derden gebeurt.

De laatste jaren worden verreweg de meeste nieuwe planetoïden ontdekt met geautomatiseerde telescopen, zoals die van de zoekprogramma’s CSS, LONEOS, LINEAR, Spacewatch en NEAT. Naar schatting zijn er in het binnendeel van het zonnestelsel één à twee miljoen planetoïden groter dan een kilometer.


Biografie

Donald Duck (Duckstad, 13 maart 1934) is een eend uit de strips en tekenfilms van Walt Disney. Donald is een antropomorfe eend met oranje-gele benen, voeten en snavel. Hij draagt meestal een matrozenpak, bestaand uit een shirt en een blauwe pet. Hij draagt geen broek, behalve als hij gaat zwemmen. Tanden blijkt hij pas te hebben als hij razend is. Donald Duck is het meest bekend om zijn temperament.

Disney

Geestelijk vader van Donald Duck is Walt Disney. Disney tekende in de jaren twintig van de vorige eeuw filmpjes voor verschillende tekenfilmmakers. In 1927 produceerde hij voor het eerst ook zijn eigen filmpjes. Hij creëerde daarin Mickey Mouse, een tekenfilmfiguurtje dat zeer bekend zou worden. Donald Duck speelt in de eerste filmpjes nog niet mee. In 1934 vervaardigde Disney het filmpje The Wise Little Hen (De Wijze Kleine Hen), waarin een bescheiden bijrol werd vervuld door de 'eigenzinnige' Donald Duck. Maar de brutale eend werd in korte tijd zo bekend, dat Disney er het eerste geld voor zijn volgende films mee verdiende. Walt Disney begon een bedrijfje dat van toen af aan tekenfilms maakte. In het begin alleen over Donald Duck, maar later over bijna van alles en iedereen, als het maar niet over echte mensen ging. Na 1934 heeft Disney niet meer zelf getekend voor zijn tekenfilms. Zijn talent lag meer in het opzetten, organiseren en regisseren van de films. Wel eiste hij dat iedereen die eraan meewerkte niet zijn eigen naam onder het werk zou zetten, maar die van Disney.

Donald Duck is het grootste deel van zijn bestaan dus niet door Disney getekend maar door een aantal anderen, waarvan Carl Barks de bekendste was. Naar Carl Barks is planetoïde (2730) Barks vernoemd.

12 ambachten, 13 ongelukken

Donald is beroemd geworden door zijn opmerkingen en zijn gedrag in de filmpjes. Hij wil alles goed doen, maar bijna altijd gaat het fout, vooral wanneer zijn neefjes Kwik, Kwek en Kwak zich er mee bemoeien. Die hebben vaak kattekwaad in de zin, waarvan hun oom dan het slachtoffer is.

Donald is een eend van 12 ambachten en 13 ongelukken. Hij houdt het zelden ergens lang uit omdat hij zo onhandig is of omdat hij in de problemen komt door zijn opvliegende karakter. Soms doet hij zijn werk echt goed. Maar vrijwel altijd komt er een moment dat hij, meestal bij een extreem belangrijke klus voor een burgemeester, minister of staatshoofd, een blunder begaat waardoor de zaak in het honderd loopt en Donald snel naar Timboektoe moet vluchten. Vaak heeft hij ook een baantje als onderbetaalde muntenpoetser of manusje-van-alles bij zijn oom Dagobert Duck, die hem in dienst neemt omdat hij familie is (en Donald een fikse schuld bij hem heeft), maar dat nog geen reden vindt om hem goed te betalen.

Familie

Donald is - evenals zijn tweelingzus Dumbella - op 13 maart 1934 geboren. Dat is tenminste te zien in de tekenfilm Donald's happy birthday. Verschillende stripauteurs, zoals Keno Don Rosa, plaatsen zijn geboorte echter eerder, rond 1920. In deel XI van De jonge jaren van Oom Dagobert komt hij al voor (als kind) in 1930. Uit de film Donald Duck gets drafted (1942) blijkt dat zijn volledige naam Donald Fauntleroy Duck is. Zijn tweede naam staat in een kort fragment vermeld op een oproepformulier voor het leger.

De vader van Donald is Woerd Snater Duck. Donald is in oudere verhalen zelf ook wel eens Woerd Snater genoemd. Zijn moeder is Hortensia Duck, de zus van Dagobert Duck. Zijn temperament heeft Donald waarschijnlijk van zijn ouders want die werden ook heel vaak boos om kleine dingen. In deel X van De Jonge Jaren van Oom Dagobert is te zien dat Hortensia boos wordt omdat Snater hun zoon Donald wil noemen, waar zij het niet mee eens is (te zien op het laatste plaatje van het verhaal).

Donald woont in Duckstad samen met zijn drie neefjes Kwik, Kwek en Kwak. De drie neefjes zijn een keer bij hem op bezoek gegaan en sinds die tijd nooit meer vertrokken. Hun moeder is Donalds zus Dumbella. Kwik, Kwek en Kwak zinnen meestal op kattekwaad en daar is Oom Donald vaak de dupe van. De neefjes zijn veel slimmer dan Donald. Ze zijn lid van de Jonge Woudlopers en hebben daar al wagonladingen onderscheidingen gekregen.

Het meest bekende familielid van Donald is zijn oom Dagobert: de eend die zwemt in het geld. Dagobert Duck loopt heel deftig met een hoge hoed en slobkousen maar is heel gierig. Donald heeft altijd te weinig geld, maar op zijn oom hoeft hij nooit te rekenen. Dagobert neemt de neefjes en Donald wel vaak mee op de gekste avonturen. Ze gaan samen de hele wereld rond op zoek naar schatten en nog meer geld.

Donald heeft ook een neef, Guus Geluk. Hij heeft altijd geluk en is daardoor verschrikkelijk arrogant. Hij voelt zich een stuk beter dan Donald en denkt dat hij veel slimmer en leuker is. Daarnaast is Guus verschrikkelijk lui en heeft een hekel aan werken. Hij zet zich nooit ergens voor in. Dat in tegenstelling tot Donald, die bijna overal moeite voor moet doen. Guus Geluk en Donald knokken regelmatig om Katrien, op wie beiden verliefd zijn.

Andere belangrijke terugkerende personages zijn Oma Duck en haar knecht Gijs Gans, de uitvinder Willie Wortel en zijn hulpje Lampje, Buurman Bolderbast en Govert Goudglans. Donald heeft ook nog huisdieren, waaronder een Sint-Bernard die luistert naar de naam Loebas. In de de jaren zestig heeft Donald ook een kat met de naam Tobber. De neefjes smokkelen ook vaak dieren in huis, zoals de papegaai Lorre uit Singapore.

Overige figuren

In het Nederlandse weekblad Donald Duck duiken van tijd tot tijd ook figuren van buiten Duckstad op. Zo figureerde er de beroemde natuurfotograaf Karl Kappeschaar, die foto's maakte van de telepatoe, een even zeldzaam als lelijk dier, dat Oom Dagobert wil vangen voor zijn dierentuin.



Een waarheid als een telepatoe, in: Donald Duck nr. 47, 1991.
© copyright The Walt Disney Company


Op een gegeven moment gaat Donald te rade bij professor Carl (in latere verhalen Karel) Scharrekop: een weetal die ook door speurneus Mickey wordt geraadpleegd.



© copyright The Walt Disney Company


In een later verhaal vinden we professor Scharrekop terug op de sterrenwacht van Hawaii, alwaar hij planetoïden ontdekt en die een naam wil geven.



© copyright The Walt Disney Company


Voor professor Karel Scharrekop wordt ook een standbeeld opgericht:



In: Donald Duck Extra, nr. 8 2001
© copyright The Walt Disney Company


Sinds mei 2013 presenteert professor Scharrekop na Eend Vandaag het programma Wetenschappelijke prietpraat op de televisie.



In: TROS kompas, week 21 2013. (Ex-burgemeester van Duckstad, private communication.)
© copyright The Walt Disney Company


Enigszins mysterieus is nog professor Knipscheer, auteur van het standaardwerk Meteorieten vind je waar ze liggen - Een precieze en complete gids voor de meteorietenspeurder. Net als natuurfotograaf Karel Kapperschaar en astronoom professor Karel Scharrekop lijkt dit karakter te kunnen worden herleid tot één persoon.



© copyright The Walt Disney Company


Tekst: Carl Koppeschaar


MEER INFORMATIE

Donald Duck:
Planetoïden:
Eerder nieuws over naamgeving van planetoïden op Astronet:

Terug naar ASTRONET's home page